توضیح درباره گزارش دستکاری بودجه در مجلس

فرارو- پس از انتشار گزارشی درباره دستکاری در لایحه بودجه در مجلس توسط خبرگزاری دولتی ایرنا، اعتراض‌های زیادی درباره صحت و سقم این گزارش از سوی نمایندگان مجلس مطرح شد. 

مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که از خبرگزاری ایرنا شکایت می کند. امروز ایرنا توضیحاتی در رابطه با گزارش مزبور منتشر و از مخاطبان خود عذرخواهی کرد.

این خبرگزاری نوشت: "به دلیل بی دقتی خبرنگار در استفاده از عناوین جدول و نیز طی نشدن مراحل کامل تدوین و ویراستاری مطلب، درحالی که مطابق مقررات و آیین نامه داخلی خبرگزاری جمهوی اسلامی، گزارشی در این سطح از اهمیت، باید حتما به تایید مسئولان ارشد خبری سازمان و همچنین، دستگاه تخصصی ذیربط (سازمان برنامه و بودجه کشور یا معاونت امور مجلس ریاست جمهوری) می رسید ولی این فرایند طی نشده است، ضمن پوزش از مخاطبان ایرنا، مطلب یادشده از کلیه خروجی های خبرگزاری حذف می شود."

با توجه به اینکه فرارو نیز از گزارش ایرنا استفاده و گزارشی در این رابطه با عنوان "دستکاری در بودجه؛ بودجه کدام نهادها افزایش پیدا کرد؟" منتشر کرده بود، توضیحات خبرگزاری دولت را عینا منعکس می‌کند و گزارش پیشین را به دلیل احتمال نادرست بودن داده‌های آن از دسترس خارج می‌کند.

متن کامل توضیحات ایرنا به این شرح است:

خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) با توجه به حواشی بوجود آمده درباره گزارش «زیرسوال بردن اصل شفافیت با تغییر خودسرانه جداول بودجه» که روز چهارشنبه، ۸ اردیبهشت منتشر شد، ارایه توضیحاتی را لازم می داند.

همانطور که از عنوان گزارش پیداست، خبرنگار گروه اقتصادی ایرنا تلاش کرده است، موضوع تغییرات غیرشفاف و پنهان از نظر سایر نمایندگان مجلس در جداول بودجه را که در روزهای اخیر با اعلام موضع چند نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی مطرح و با صدور نامه یکصد نماینده به رییس مجلس، اعلام اعتراض شماری از نمایندگان در قالب مصاحبه ها و اظهارنظرهای جداگانه و نیز، نامه آقای احمد توکلی رییس موسسه دیده‌بان شفافیت و عدالت به رییس قوه مقننه درباره تغییرات لایحه بودجه به صدر اخبار تبدیل شد و همگی خواهان شفاف‌سازی برای رفع ابهامات در این باره شده بودند، واکاوی کند.

نمایندگان در نامه خود به رییس مجلس نوشته اند: «لایحه بودجه بدون اطلاع آنان از کم و کیف جداول و مبلغ ردیف‌ها بخصوص در بخش هزینه و مصارف، رأی‌گیری شده است»، و از طرفی، هیات رییسه و کمیسیون تلفیق مجلس هم تاکنون درباره ابهامات مطرح شده هیچگونه «روشنگری و شفاف سازی» نکرده‌اند و همین امر، موجب بروز ابهاماتی درباره ارقام جداول بودجه شده است.

از سوی دیگر، سازمان برنامه و بودجه پس از دریافت جداول لایحه بودجه در هفته گذشته اعلام کرده است که «در جریان تغییرات نبوده و صرفا به عنوان مجری قانون خود را ملزم به اجرای آن می‌داند.»

با این ‌حال، مجلس شورای اسلامی در اطلاعیه‌ای که در این زمینه از طریق خبرگزاری خانه ملت منتشر کرده، با جعلی خواندن جدول یادشده گفته است خبرنگار ایرنا در استفاده از عناوین جدول اشتباه کرده و «آنچه خبرگزاری دولت از آن به دروغ به عنوان «ابلاغ شده به دولت» یاد کرده همان مصوبه مجلس شورای اسلامی است که در حقیقت حاصل مصوبات کمیسیون تلفیق و آرای صحن علنی درباره لایحه بودجه است.»

جدولی که در ایرنا منتشر شده، مقایسه برخی اعداد و ارقام جداول بودجه بر اساس لوایح ارسالی دولت و تغییرات آن پس از تصویب در مجلس و کمیسیون تلفیق است که از سایت رسمی ابلاغ قوانین دریافت شده و میزان تغییرات نهایی مجلس را در مقایسه با لایحه دولت نشان می‌دهد، اما از آنجا که نه مجلس، نه کمیسیون تلفیق و نه سازمان برنامه و بودجه تاکنون دراین باره هیچگونه «روشنگری و شفاف سازی» نکرده اند و به گفته نمایندگان، این ارقام نیز هنگام تصویب لایحه در صحن علنی مجلس مورد بررسی قرار نگرفته است، موجب بروز ابهاماتی در روایی گزارش مزبور شده است.

با وجود این، به دلیل بی دقتی خبرنگار در استفاده از عناوین جدول و نیز طی نشدن مراحل کامل تدوین و ویراستاری مطلب، درحالی که مطابق مقررات و آیین نامه داخلی خبرگزاری جمهوی اسلامی، گزارشی در این سطح از اهمیت، باید حتما به تایید مسئولان ارشد خبری سازمان و همچنین، دستگاه تخصصی ذیربط (سازمان برنامه و بودجه کشور یا معاونت امور مجلس ریاست جمهوری) می رسید ولی این فرایند طی نشده است، ضمن پوزش از مخاطبان ایرنا، مطلب یادشده از کلیه خروجی های خبرگزاری حذف می شود.

در واقع، آنچه با عنوان "دروغ و جعل" ایرنا از سوی خبرگزاری خانه ملت مطرح شده است، مربوط به بی‌دقتی خبرنگار و جابه‌جا عنوان شدن سرستون‌های جدول مربوط به جزییات این تعییرات در لایحه بودجه ۱۴۰۰ است. هرچند، مجلس هنوز توضیح نداده است که اگر این جداول حاصل مصوبات کمیسیون تلفیق و آرای صحن علنی است، چرا بیش از یکصد نماینده به آن اعتراض دارند و به ابهامات مطرح شده مبنی بر تغییرات در جداول که از سوی دولت و نمایندگان مجلس مطرح شده است، هیچ پاسخ روشنی ارایه نمی‌شود.

خبرگزاری جمهوری اسلامی آماده است در راستای انجام رسالت خبری خود که یکی از آنها شفاف‌سازی مسائل برای افکار عمومی است، ضمن انعکاس دیدگاههای هیات رییسه مجلس و کمیسیون تلفیق، با نمایندگان عضو این کمیسیون و سایر افراد حاضر در نشست‌های اصلاحی که منجر به تغییر در جداول بودجه شده‌است، مصاحبه کند و گزارش کامل و جامعی از این رویداد به جامعه ارائه دهد.

در همین حال، با توجه به مطالبه جدی رسانه‌ها و افکار عمومی و نخبگان انتظار می‌رود سازمان برنامه و بودجه و مرکز پژوهش‌های مجلس در خصوص شفاف شدن موضوع همکاری لازم را معمول کرده و در راستای جریان دسترسی آزاد و شفاف به اطلاعات جداول مقایسه‌ای تغییرات را منتشر کنند، تا رسانه‌ها به دلیل عدم دسترسی به گزارش‌های صحیح و کامل، متوسل به جمع‌آوری غیر جامع اطلاعات یا متاثر از انتشار محدود و هدفمند و غیر دقیق برخی داده‌های خام قبل از پردازش نشوند.