بورل: برجام از دست برود جایگزینی در کار نیست

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با انتشار کتابی تحت عنوان سیاست خارجی اتحادیه در دوران کووید-۱۹ تصریح کرد که تمام تلاش خود را برای حفظ برجام و اطمینان از اثر بخشی این توافق به‌کار می‌بندد.

به گزارش ایرنا، جوسپ بورل در این کتاب که یک نسخه آن به صورت رایگان در تارنمای سرویس اقدام خارجی اتحادیه قرار گرفته، نوشته است: پنج سال پیش، در وین گروه تروئیکا و اتحادیه اروپا به علاوه ۳ (انگلیس، فرانسه، آلمان، چین، روسیه و ایالات متحده آمریکا) در کنار مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و ایران درباره برنامه جامع اقدام مشترک به توافق رسیدند.

وی با اشاره به اهمیت برجام تصریح کرد که این توافق امروز از زوایای مختلف تحت فشار زیادی قرار دارد و «من بر این باور هستم که حفظ برجام نه تنها ضروری که به دو دلیل حیاتی است.»

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این باره توضیح داد: اولا دوازده سال طول کشید تا جامعه جهانی و ایران اختلاف نظر‌ها را کنار گذاشته و به یک توافق برسند؛ از این منظر اگر برجام از بین برود، هیچ جایگزینی برای آن وجود ندارد.

بورل با مروری بر تاریخ مذاکرات هسته‌ای ایران که شروع آن از سال ۲۰۰۳ میلادی آغاز شد عنوان کرد که دست یابی به توافق نهایی، بدون توسل به رویکرد دیپلماسی ممکن نبود. وی با بیان اینکه «توافق به دست آمده یک سند جامع بالغ بر ۱۰۰ صفحه و چندین ضمیمه است» خاطر نشان کرد که بر اساس توافق به دست آمده مقرر شد که ایران در مقابل رفع تحریم‌های اقتصادی و مالی، از محدودیت‌های سختگیرانه نسبت به برنامه هسته‌ای اش پیروی کند.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد در تائید برجام اشاره و عنوان کرد که این سند نشان می‌دهد؛ دیپلماسی اروپایی و رویکرد چندجانبه‌گرایی موثر چه دستاوردی را در چارچوب قوانین بین المللی به ارمغان می‌آورد.

بورل در تشریح دومین عامل اهمیت حفظ برجام توضیح داد که این توافق، فقط یک موفقیت نمادین نیست و نشان داد که یک سند موثر است. او در این باره یادآور شد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ۱۵ گزارش متوالی، در سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ تائید کرد که ایران به تعهداتش تحت این توافق پایبند بوده است.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا عنوان کرد که متعاقبا اروپا و سایر اعضای برجام تحریم‌ها را تحت این توافق رفع کرده و روابط اقتصادی و تجاری ایران با سایر جهان در مسیر عادی سازی قرار گرفت. «اما در ماه می ۲۰۱۸ آمریکا تصمیم گرفت تا از برجام خارج شده و تحریم‌ها را در چارچوب راهبرد فشارحداکثری اعمال کند»

وی اذعان کرد که هرچند بازگشت تحریم‌های آمریکا بر شرایط اقتصادی ایران آثار منفی در پی داشت، اما تهران برای ۱۴ ماه به تعهداتش در برجام عمل کرد. بورل با اشاره به تدابیر جبرانی ایران تحت برجام عنوان کرد که توافق اینک در شرایط حساسی قرار دارد.

به گزارش ایرنا، ایران ۲ سال پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و تعلل طرف‌های اروپایی در عمل به تعهداتشان در این توافق، گام‌هایی را تحت نظارت آژانس برای کاهش تعهداتش آغاز و اعلام کرد که در صورت لغو تمام تحریم‌ها و اجرای تعهدات برجامی از سوی دیگر طرف‌های این توافق، به گونه‌ای که از منافع خود تحت برجام بهره‌مند شود، به اجرای کامل برجام باز می‌گردد.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه نوشته است که سه کشور اروپایی عضو برجام ژانویه گذشته نسبت به تدابیر جبرانی ایران از جمله آغاز فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم ابراز نگرانی کرده و خواستار اجرای کامل این توافق از سوی تهران شدند. «ایران هم متقابلا نگرانی‌هایی را مطرح کرده، مبنی براینکه ازمزایای مورد انتظار براثر رفع تحریم‌ها تحت برجام بهره نبرده است.»

وی با بیان این مطلب تصریح کرد: به عنوان هماهنگ کننده برجام به کار با تمام طرف‌های باقی مانده در این توافق و جامعه جهانی، برای حفظ آنچه پنج سال پیش به دست آمد و اطمینان از اثر بخشی آن ادامه می‌دهم.

بورل برجام را عنصر کلیدی ساختار عدم اشاعه (هسته‌ای) جهانی نامید و خواستار اجرای آن از سوی تمام طرف‌ها شد. ایران به گفته او باید به اجرای کامل این توافق بازگشته، اما از مزایای اقتصادی وعده داده شده تحت برجام بهره‌مند شود.

وی در این باره با اشاره به تدابیر اتحادیه اروپا برای حمایت از شرکت‌های تجاری اروپا در برابر تحریم‌های فرا مرزی آمریکا علیه ایران، تصریح کرد: ما می‌توانیم گام‌های بیشتری را برای جلب رضایت ایران در خصوص مراودات تجاری مشروع برداریم.

بورل با بیان اینکه اتحادیه اروپا تلاش‌ها را برای بهبود روابط و کاهش اختلاف‌ها بین تمام طرف‌های نگران افزایش خواهد داد افزود: «من باور دارم که اگر بتوانیم برجام را حفظ کنیم و از اجرای کامل آن اطمینان حاصل کنیم، این توافق می‌تواند سنگ بنایی برای پرداختن به نگرانی‌های مشترک از جمله تحولات مربوط به امنیت منطقه باشد.»