هواشناسی زمستان‌۹۹؛ کولاک پنج روزه در تهران در اسفند

زمستان ۹۹ با بارش سنگین برف و وقوع بهمن در ارتفاعات شمال تهران حسابی توفانی شروع شد. ۱۲ نفر از شهروندان و کوهنوردانی که به ارتفاعات دارآباد و آهار و کلکچال رفته بودند جان خود را از دست دادند. درحالی‌که درست چند روز قبل از این اتفاق رئیس سازمان هواشناسی کشور هشدار داده بود که زمستان پربرفی در راه است.

به گزارش روزنامه هفت صبح، اوایل آذرماه یک استاد اقلیم‌شناسی هم گفته بود با احتمال ۷۰ درصد می‌توانیم بگوییم زمستان سختی در راه است. کلا در سال‌های اخیر، به‌خصوص از ۹۷ به بعد شاهد برف و باران‌های پروپیمانی در فصل زمستان هستیم که می‌گویند این موضوع مرتبط با تغییرات اقلیمی و پدیده ال‌نینو و … است. حالا می‌خواهیم بیشتر بررسی کنیم که باید انتظار چه‌جور آب‌وهوایی را در زمستان امسال در کشور داشته باشیم و چه زمانی خطر تکرار این برف سنگین و خسارت‌بار در پایتخت وجود دارد.

یک: یک راه ساده و دم‌دستی برای پیش‌بینی وضعیت زمستان امسال، بررسی آمار‌های بارش پاییز امسال؛ یعنی نقطه شروع سال زراعی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ و تعمیم دادن آن به فصل بعدی است. امسال به‌رغم اینکه سازمان هواشناسی پاییز کم‌بارشی را پیش‌بینی کرده بود، اما بارش‌های این فصل ۱۰٫۳ درصد نسبت به مقدار میانگین بیشتر بود. هرچند که در مقایسه با سال گذشته بارش‌ها ۱۳٫۵ درصد کاهش داشت؛ بنابراین اگر همین روند در زمستان هم ادامه داشته باشد، از حد میانگین حتما بارش‌های بیشتری در پیش داریم.

دو: بولتن پیش‌بینی فصلی سازمان هواشناسی می‌گوید میزان بارش در زمستان امسال در محدوده کمتر از نرمال تا نرمال خواهد بود و میانگین دما هم یک‌درجه از میانگین بیشتر است. البته این نکته در تضاد با اظهارات مسئولان سازمان هواشناسی است که زمستان پربارشی را پیش‌بینی کردند. از طرفی برای فصل پاییز هم سازمان هواشناسی بارش کمتر از نرمال پیش‌بینی کرده بود که در نهایت گفتیم ۱۰٫۳ درصد بارش بیشتر از حد نرمال اتفاق افتاد. به‌هرحال این بولتن پیش‌بینی فصلی روی سایت سازمان هواشناسی منتشر شده و البته برای روز‌های پایانی زمستان هم بارش‌های شدیدی متصور است.

سه: پژوهشکده اقلیم‌شناسی هم با روش‌های مدرن و با نقشه‌ها و تحلیل‌هایی که تدارک دیده می‌گوید از نیمه اسفندماه تا فروردین ۱۴۰۰ اوج بارش‌ها در کشور است و از حد نرمال فراتر می‌رود.

چهار: حالا وضعیت «دمای هوا» در زمستان چطور پیش‌بینی شده؟ سازمان هواشناسی معتقد است درمجموع میانگین دمای هوا در زمستان امسال یک درجه بیشتر از مقدار میانگین است. از طرفی شرق کشور هم زمستان امسال سردتر از نیمه غربی کشور خواهد بود. گفتنی است پیش‌بینی‌هایی که به این صورت از بارش‌های فصلی ارائه می‌شوند بین ۶۵ تا ۷۰ درصد دقت دارند و تضمینی برای درست بودن آن‌ها وجود ندارد.

پنج: پیش‌بینی سایت بین‌المللی accuweather نشان می‌دهد که در پایتخت حداقل فعلا زمستان آرامی داریم. اگر داده‌های منتشرشده در این سایت را مورد استناد قرار دهیم، از الان اولین بارش بعدی تهران در چهارشنبه، ۸ بهمن‌ماه رخ می‌دهد. کمینه دمای هوا تا آن زمان هم در پایتخت منفی ۳ درجه سانتیگراد پیش‌بینی شده و بیشینه دما هم ۱۱ درجه سانتیگراد.

مطلقا فعلا خبری از بارش برف هم نیست تا ۳۰ بهمن. قبل از آن دو، سه‌مرتبه بارش باران داریم، اما بعد با ورود به اسفندماه تازه بارش‌ها در تهران شروع می‌شود. در اسفندماه تقریبا یک روز در میان بارش برف و باران داریم و نقطه اوج این قصه از ۲ تا ۶ اسفندماه رخ می‌دهد که عملا پنج روز پیاپی بارش سنگین برف و باران رخ می‌دهد.

شش: بارش‌ها در ۳۰ اسفند و یکم فروردین ۱۴۰۰ متوقف می‌شود، اما در طول تعطیلات نوروز هم نسبتا روز‌های پربارانی را در تهران خواهیم داشت. هرچند که ماکزیمم دما در طول روز‌ها به ۲۰ درجه سانتیگراد خواهد رسید و هوا نسبتا بهاری می‌شود. این پیش‌بینی سایت‌های بین‌المللی درباره اینکه اسفند و نیمه فروردین‌ماه پربارش‌تر از دی و بهمن‌ماه ۹۹ هستند، دقیقا منطبق با همان تصویری است که بولتن سازمان هواشناسی و پژوهشکده اقلیم‌شناسی از ماه‌های پیش‌رو ترسیم کرده‌اند.

هفت: حالا پیش‌بینی وضعیت زمستان امسال را از زبان مسئولان سازمان هواشناسی برایتان نقل کنیم. سحر تاجبخش، رئیس این سازمان می‌گوید بارش‌های زمستانی بیشتر در شمال کشور به صورت برف است و درکل چند بارش برف خوب در کشور طی زمستان امسال خواهیم داشت. از طرفی بارش‌ها در دی‌ماه کمتر از حد نرمال است، اما در بهمن و اسفند به محدوده نرمال برمی‌گردد.

صادق ضیاییان، مدیرکل پیش‌بینی و هشدارسریع سازمان هواشناسی هم گفته میانگین بارندگی در زمستان امسال بیشتر از سال‌های قبل است و با توجه به سرمای هوا، این بارش‌ها عمدتا به صورت برف خواهند بود. بهلول علیجانی، استاد اقلیم‌شناسی هم در گفت‌وگوی دیگری تاکید کرده بارش برف و باران مفصلی در زمستان امسال داریم. به گفته او، ما از سال ۱۳۷۴ وارد دوره خشکسالی شدیم که تا پایان ۱۳۹۷ ادامه داشت، اما از فروردین ۹۸ بارندگی‌ها بالا رفت.