سهام عدالت بورس را به هم می‌‎ریزد؟

در روز‌های اخیر بسیاری از کارشناسان اقتصادی نسبت به تبعات رشد پر سرعت بازار سرمایه کشور هشدار داده‌اند.

به گزارش تسنیم، شاخص کل بورس در پایان سال ۱۳۹۸ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۸۶ درصد رشد کرده است و از ابتدای سال تا تاریخ ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹ این رشد به رقم بی سابقه ۹۱ درصد رسیده است که این به معنای آن است که شاخص بورس طی ۲۷ روز کاری تقریباً ۵۰ درصد رشد کل سال گذشته را داشته است.

از ابتدای سال ۱۳۹۹ تاکنون در برخی روز‌ها بیش از ۱۰۰ هزار نفر کد سهامداری دریافت کرده‌اند و مردم نسبت به سرمایه‌گذاری در بورس استقبال ویژه‌ای کرده‌اند به طوری که از ابتدای سال ۹۹ تا تاریخ ۱۶ اردیبهشت ماه بالغ بر ۳۸ هزار میلیارد تومان منابع نقدینگی جدید وارد بازار سرمایه شده است و میانگین ارزش معاملات بورس تهران به روزانه ۶.۸۰۰ میلیارد تومان رسیده است.

پور ابراهیمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در این باره نوشته است، امروز با توجه به شرایط اقتصادی کشور و لزوم ثبات در حوزه اقتصاد و نیز اجتناب از سفته‌بازی در ارز و مسکن و … فرصتی تاریخی برای تأمین مالی از طریق بازار سرمایه به وجود آمده است، افزایش چند برابری شاخص بازار بورس در مدت کوتاه اگر با تمهیدات و تصمیم‌گیری صحیح به همراه نباشد علیرغم تمام محسنات آن می‌تواند تبعات منفی مهلکی نیز برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشد. دولت باید از فرصت تاریخی به وجود آمده (اذن مقام معظم رهبری در آزادسازی سهام عدالت، امکان عرضه سهام شرکت‌های دولتی، سهام شرکت‌های شبه دولتی و نیز سهام شرکت‌های متعلق به بانک‌های دولتی) جهت جذب نقدینگی سرگردان حداکثر استفاده را بنماید، این حجم از نقدینگی اگر با عرضه‌های عمده همراه نباشد می‌تواند اثرات مخربی در اقتصاد ایجاد و موجب گردد ارزش ذاتی سهام شرکت‌های موجود در بورس با ارزش روز سهام فاصله معنادار پیدا نموده و در آینده مخاطرات جدی را برای سرمایه‌گذاران، بنگاه‌های اقتصادی و منافع ملی به همراه آورد.

بر اساس اعلام سخنگوی ستاد آزاد سازی سهام عدالت از میانه خرداد ماه تکلیف متقاضیان سهام عدالت روشن خواهد شد و احتمالا از اوایل تیر مجوز خرید (یا فروش) برای سهامدارانی که حالا خبر رسیده برای ۳۵ میلیون نفر از آنان کد بورسی نیز صادر شده است اجرایی می‌شود.

در این میان یک چالش اساسی وجود دارد، اگر ارزش سهام عدالت موجود در بورس همان ۳۰۰ هزار میلیارد تومان اعلام شده باشد در صورتی که ۷۰ درصد متقاضیان به دنبال آزاد سازی و استفاده از روش مستقیم باشند عملا تقاضای خروج ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی از بازار سرمایه ایجاد می‌شود.

حتی اگر یک فرمول عرضه مرحله‌ای نیز تدوین شود اگر قرار باشد این فرایند تا پایان دولت دوازدهم نیز اجرایی شود مشخصا میتوان پیش بینی کرد که روزانه ۱۰۰۰ میلیارد تومان از بازار سرمایه خارج شود.

اگر ارزش سهام عدالت موجود در بورس همان ۳۰۰ هزار میلیارد تومان اعلام شده باشد در صورتی که ۷۰ درصد متقاضیان به دنبال آزاد سازی و استفاده از روش مستقیم باشند عملا تقاضای خروج ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی از بازار سرمایه ایجاد می‌شود.
در جلسات برگزار شده در خصوص سهام عدالت هرچند پیگیر‌های جدی در خصوص دریافت یک پاسخ قانع کننده به این پرسش انجام شد، اما تا کنون هیچ قاعده، ضابطه و یا فرمول مشخصی برای ایجاد اطمینان در این رابطه ارائه نشده است.