شایعه «مرگ مغزی» رهبر کره شمالی از کجا آمد؟

منابع دولتی در کره جنوبی گفته اند که گمانه زنی‌های گسترده روز‌های اخیر در مورد مرگ کیم جونگ-اون، رهبر کره شمالی در پی جراحی قلبی صحت ندارد.

البته هیچگاه انتظار نمی‌رود که اخبار رسانه‌ای در این مورد که حال رهبر کره شمالی "وخیم است" یا "دچار مرگ مغزی شده" یا "در حال نقاهت بعد از عمل جراحی است" به سادگی قابل تایید باشد، اما سخنگوی دفتر رئیس جمهوری کره جنوبی گفته است که در حال حاضر علایمی از کره شمالی به دست نیامده که حاکی از "وخامت وضع جسمی" رهبر ۳۶ ساله آن کشور باشد.

به گزارش بی بی سی، این نخستین بار نیست که شایعاتی در مورد وضع جسمی کیم جونگ-اون یک موج گزارش رسانه‌ای به راه انداخته و بعدا تکذیب شده است.

منشا گمانه زنی چه بود؟

اخیرا کیم جونگ-اون در مراسم رسمی برزگداشت سالروز تولد پدر بزرگش در روز ۱۵ آوریل غایب بود. این بزرگترین واقعه سال در کره شمالی است و نشانه احترام به پایه گذار کره شمالی است.

شبه جزیره کره در دوره قبل از جنگ دوم برای چند سال در اشغال ژاپنی‌ها بود و پس از شکست ژاپن، نیرو‌های به رهبری کیم ایل-سونگ، پدر بزرگ رهبر فعلی کره شمالی بخش شمالی و پیشرفته‌تر شبه جزیره را تصرف و رژیم کمونیستی را با حمایت اتحاد شوروی ایجاد کردند.

بخش جنوبی نیز به کشور کره جنوبی تبدیل شد هر چند هدف هر دو کره وحدت مجدد این شبه جزیره و ایجاد یک کره واحد است.

کیم جونگ-اون تا پیش از این هرگز از مراسم سالروز تولد پدربزرگش غیبت نکرده بود و احتمال چندانی وجود نداشت که به دلخواه خود تصمیم گرفته باشد امسال در آن شرکت نکند.

غیبت او در این مراسم طبیعتا باعث گمانه زنی‌های مختلف شد که با توجه به محدودیت شدید خبررسانی و کنترل رسانه‌ای در کره شمالی هیچکدام قابل تایید مستقل نبوده است.

گمانه زنی فعلی با غیبت کیم جونگ-اون از مراسم بزرگداشت سالروز تولد پدر بزرگش آغاز شد

آخرین باری که گزارش و تصاویر کیم جون-اون در رسانه‌های دولتی کره شمالی منتشر شد روز ۱۲ آوریل و حاوی گزارش تایید شده "بازدید و سان از گروه عملیات تهاجمی هوایی" بود که بدون ذکر تاریخ توسط منابع دولتی در اختیار رسانه‌های آن کشور قرار گرفت.

مطابق معمول، تصاویر این گزارش او را در حالتی شاد و بدون دغدغه خاطر نشان می‌داد.

براساس گزارش رسانه‌های دولتی کره شمالی، روز قبل از آن هم او ریاست یک جلسه سیاسی را برعهده داشت، اما پس از آن دیگر خبر و گزارشی از او منتشر نشده است.

هفته گذشته رسانه‌های کره شمالی در گزارش یک آزمایش موشکی به حضور رهبر آن کشور اشاره‌ای نکردند در حالی که در گذشته، او همیشه در چنین پرتاب‌های آزمایشی حضور می‌یافت.

گزارش در مورد کره شمالی حتی در بهترین موارد هم به طرزی باورنکردنی دشوار است و در نتیجه، مبنای اکثر گمانه زنی‌ها مقایسه وضعیت موجود با شرایط مشابه در قبل و یافتن تفاوت در آن‌ها است.

در حال حاضر و پس از آن که در پایان ماه ژانویه دولت کره شمالی برای پیشگیری از شیوع ویروس کرونا دستور بستن مرز‌ها را صادر کرد، شرایط داخلی کره شمالی حتی مرموزتر و پنهانی‌تر هم شده است.

اولین گزارش بیماری رهبر

اولین خبر در مورد بیماری کیم جون-اون روز سه شنبه گذشته در سایتی به نام "روزنامه کره شمالی" منتشر شد که پناهندگان این کشور آن را راه اندازی کرده اند.

یک منبع ناشناس در تماس با این وبسایت ادعا کرد که براساس اطلاعاتی که به دست آورده، رهبر کره شمالی از ماه اوت سال گذشته با بیماری قلبی دست به گریبان بوده و "پس از دیدار‌های متعدد از کوه پائکتو، شرایط او به وخامت گراییده است. "

این خبر تک منبعی به انتشار گزارش‌های زنجیره‌ای در رسانه‌های بین المللی منجر شد.

آخرین تصویری که از کیم جونگ-اون در رسانه‌های کره شمالی منتشر شده به گزارش بازدید نظامی او در روز ۱۲ آوریل مربوط می‌شود

در پی آن، خبرگزاری‌ها به انتشار این خبر اکتفا کردند تا اینکه گزارش شد که سازمان‌های اطلاعاتی کره شمالی و آمریکا هم این ادعا را پیگیری می‌کنند.

در این زمان، این گزارش جنجالی در برخی رسانه‌های آمریکایی منشر شد که رهبر کره شمالی در پی جراحی قلب در شرایط وخیمی به سر می‌برد.

با این همه، بیانیه‌ای که دولت کره جنوبی منتشر کرد و همچنین منابع اطلاعاتی چین - در تماس با خبرگزاری رویترز - گفتند که این گزارش صحت ندارد.

جالب این است که هیچ منبعی خبر جراحی قلبی رهبر کره شمالی را تکذیب نکرده است و مثلا بیانیه‌های رسمی کره جنوبی و چین صرفا وخامت وضعیت او را نادرست خوانده اند.

معمولا مردم کره شمالی در جریان اخبار مربوط به شرایط جسمی و سلامتی یا بیماری رهبرشان قرار نمی‌گیرند.

اولین 'غیبت' کیم نبود

در سال ۲۰۱۴، کیم جونگ-اون از اوایل ماه سپتامبر به مدت چهل روز از نظر‌ها غایب شد که در آن زمان هم به گمانه زنی‌های متعددی از جمله سرنگونی او در کودتا توسط گروهی از مقامات ارشد سیاسی و نظامی کره شمالی دامن زد.

پس از این مدت، تصاویر او در حالی که عصایی در دست داشت در رسانه‌های کره شمالی منتشر شد.

در آن زمان رسانه‌های کره شمالی تایید کردند که رهبرشان دچار "ناراحتی‌های جسمی" شده، اما به این شایعه که کیم به نقرس مبتلاست اشاره‌ای نشد.

در اکتبر  ۲۰۱۴ روزنامه رودونگ سینمون، چاپ کره شمالی، تصاویر متعددی از رهبر کره شمالی را در حالیکه عصا در دست داشت منتشر کرد

برنامه جانشینی کیم جونگ-اون چیست؟
در صورتی که برای رهبر کره شمالی اتفاقی روی دهد، وضعیت جانشینی او روشن نیست.

کیم جونگ-اون در زمان حکومت پدرش به مدت چند سال برای جانشینی او و رهبری کره شمالی آماده می‌شد و در آن زمان، وراثت در سلسله حکومتی کیم کاملا مشخص بود.

در حال حاضر، کیم یو-جونگ، خواهر رهبر کره شمالی محتمل‌ترین فرد برای جانشینی اوست. نه تنها او وارث "خون مقدس پائکتو" یعنی عامل تعیین کننده حکومت سلسله کیم است، بلکه به نظر می‌رسد که به طور گسترده در اخبار رسانه‌ای آن کشور حضور دارد.

کوه آتشفشان پائکتو در مرز چین و کره شمالی واقع شده و حکومت کره شمالی آن را "نماد و روح انقلاب" آن کشور به رهبری کیم ایل-سونگ می‌داند. منابع رسمی و رسانه‌های کره شمالی برای هر واقعه طبیعی در این کوه معنا و مفهومی عمیق قایل می‌شوند. قانون اساسی کره شمالی رهبری را در "خون مقدس پائکتو" تثبیت کرده است.

در قانون اساسی آن کشور آمده است که "انقلاب و حزب باید برای ابد توسط خون مقدس پائکتو هدایت شود. "

ماه گذشته، کیم یو-جونگ اولین بیانیه رسمی خود را منتشر کرد. او معمولا در مراسم رسمی و به خصوص ملاقات‌های بین المللی برادرش در کنار برادرش دیده می‌شود.

در حال حاضر، در مورد وضعیت جسمی رهبر کره شمالی، که سال گذشته با اصلاح قانون اساسی ریاست رسمی کشور را هم در دست گرفت، گزارشی رسمی وجود ندارد و برای نشانه‌های جدید، تنها می‌توان تحولات احتمالی بعدی را زیر نظر داشت.

واقعیت این است که وقتی که پای اطلاعات مربوط به رهبری کره شمالی در میان باشد، غالبا باید در تاریکی به جستجوی کمترین نشانه‌ها پرداخت.

گفته می‌شود که کیم جونگ-ایل، رهبر سابق کره شمالی، سال‌ها کوچکترین پسرش را برای جانشینی خود آماده می‌کرد.