آیا اصرار جایگاهداران برای ریختن مکمل به جاست؟

شهروند نوشت: «مکمل سوخت بریزم؟» بعد از هر بار بنزین‌زدن در جایگاه‌های سوخت با این پرسش و اصرار کلافه‌کننده جایگاهداران مواجه می‌شوید. جایگاهدارانی که می‌خواهند قانعتان کنند نریختن مکمل سوخت چه عواقب سنگینی دارد، اما پشت‌پرده این ماجرا دلالی مکمل‌های سوخت تقلبی است.

مکمل‌هایی که بعضا تحت عنوان آمریکایی و آلمانی با قیمت‌های نجومی در جایگاه‌های سوخت به شما عرضه می‌شود، رئیس انجمن صنفی کارفرمایان جایگاهداران سوخت می‌گوید که در کارگاه‌های زیرزمینی تولید می‌شود.

 

آنگونه که رئیسی‌فر می‌گوید: تولید مکمل سوخت خیلی سخت نیست و تجهیزات خیلی پیشرفته‌ای نمی‌خواهد، به خاطر همین بخش زیادی از مکمل‌های سوختی که در بازار با عناوین متفرقه و حتی خارجی عرضه می‌شود، تولید همین واحد‌های زیرزمینی بدون مجوز هستند که هیچ نظارتی روی آن‌ها صورت نمی‌گیرد. او با اشاره به قیمت بالای مکمل‌های سوخت خودرو‌های خارجی به مردم توصیه کرد که اگر قصد استفاده از این محصول را دارند، حتما از نمایندگی‌های مجاز این برند‌های خودروساز آن را تهیه کنند. اما واقعا کارآیی این مکمل‌ها چقدر است؟ آیا توان موتور را افزایش می‌دهند یا در طولانی‌مدت آسیبی به آن وارد نمی‌کنند؟

بازار داغ مکمل‌های تقلبی
طبق گزارش سازمان استاندارد، اکثر مکمل‌های بازار تقلبی بوده و استفاده از آن‌ها نتیجه عکس به دنبال خواهد داشت. مدیرکل استاندارد استان تهران از آزمایش چند نمونه از این مکمل‌ها در آزمایشگاه‌های استاندارد و پژوهشگاه نفت خبر داد و گفت که نتیجه آزمایش‌ها حاکی از بی‌تاثیر بودن آن‌ها بر بنزین بوده و از مردم درخواست کرد که از خرید این محصولات خودداری کنند، همچنین جالب است بدانید تاکنون مواردی از بروز ایراد‌های موتوری و سیستم سوخت‌رسانی نیز در اثر استفاده از این مواد گزارش شده است.

جایگاهداران نباید مکمل سوخت بفروشند
با وجود این‌که مسئولان وزارت نفت تاکید دارند که فروش مکمل برای بنزین در جایگاه‌های عرضه مجاز نیست، در برخی از جایگاه‌های عرضه بنزین در اقصی نقاط کشور مکمل و اکتان‌افزا به‌راحتی و آزادانه بازاریابی شده و به فروش می‌رسد. رئیس انجمن صنفی کارفرمایان جایگاهداران سوخت دراین‌باره می‌گوید: هرگونه عرضه و اجبار به فروش مکمل سوخت توسط کارگران جایگاه‌های سوخت غیرقانونی بوده و عرضه این محصولات تنها در دفاتر جایگاه‌ها امکان‌پذیر است. به گفته او، برخی از کارگر‌ها به صورت خودسرانه اقدام به عرضه مکمل سوخت کرده و مدیریت جایگاه‌ها در جریان تخلفات نیستند. آنگونه که این فعال صنفی تاکید می‌کند: فروش این مکمل‌ها تنها باید با اختیار و رضایت مشتریان انجام شود. در غیر این صورت اقدامی خلاف از سوی متصدی جایگاه انجام شده و مردم در صورت مشاهده این موارد می‌توانند با اعلام آن به تلفن ۴رقمی مرکز شکایت پخش که شماره آن بر جایگاه‌ها نصب شده است و نیز تماس با کانون جایگاه‌های اختصاصی کشور به شماره ۲۲۸۷۵۰۸۴ این تخلفات را اطلاع دهند.

رئیسی‌فر افزود: بعد از شنیدن صدای پیام‌گیر یا اپراتور، شکایت‌کنندگان مشخصات جایگاه و نیز فردی خود را به همراه یک شماره تلفن ثابت یا همراه اعلام کنند تا بتوانیم گزارش پیگیری را به اطلاعشان برسانیم و نیز در صورت نیاز برای مراجعه حضوری اطلاع‌رسانی کنیم.

آیا واقعا به مکمل سوخت نیاز داریم؟
«اکتان بنزین‌های معمولی پایین است و برای بالابردن آن باید از مکمل استفاده کنیم.» آنگونه که یکی از متصدیان جایگاه‌های سوخت تهران توضیح می‌دهد: «اکتان بنزین معمولی توزیع شده در ایران حدود ٦٥ تا ٧٠ است و این میزان اکتان برای کارکرد صحیح و مطلوب موتور خودرو کافی نیست، از این‌رو با خرید مکمل‌های اکتان‌افزا که مرغوب‌ترین آن‌ها اکتان‌افزای وارداتی از آمریکاست، می‌توان از بروز صدمات برای موتور خودرو جلوگیری کرد.»

این گفته‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که مدیر شرکت پخش و پالایش پیشتر در این رابطه گفته بود بنزین تولیدی که در جایگاه‌های سوخت عرضه می‌شود، سوختی کامل است و همه موارد ازجمله بالا بودن اکتان، فشار بخار مطلوب و جلوگیری از ایجاد صمغ در خودرو در آن پیش‌بینی شده است. مکمل‌های بنزین نه‌تنها کمکی به افزایش به‌سوزی یا اکتان‌افزایی نمی‌کنند، بلکه به موتور خودرو خسارت می‌زنند، بنابراین استفاده از آن‌ها مردود است و توصیه نمی‌شود.»

داوود اسماعیلی، کارشناس مسائل فنی خودرو هم به نوعی گفته‌های مسئولان شرکت پخش و پالایش را تایید کرده و توضیح می‌دهد: این مکمل‌ها برای خودرو فایده‌ای ندارند، چراکه موادی که ادعا می‌شود در آن‌ها به کار نرفته است. او در رابطه با یکی از ادعا‌های این مکمل‌ها مبنی بر افزایش عدد اکتان سوخت عقیده دارد: این‌که می‌گویند این مکمل‌ها موادی دارند که باعث می‌شود بنزین بهتر بسوزد و از رسوب بنزین جلوگیری می‌کند، تبلیغی بیش نیست، زیرا سوختی که در جایگاه‌ها عرضه می‌شود، بعد از نظارت‌های فراوانی تولید و عرضه می‌شود که احتمال غیراستانداردبودن آن را بسیار کاهش می‌دهد.

اسماعیلی برخلاف عقیده رایج این روز‌ها که سوخت‌های موجود در جایگاه‌ها را غیراستاندارد می‌داند، سوختی که در جایگاه‌ها عرضه می‌شود را غیراستاندارد نمی‌داند و عقیده دارد این خودرو‌ها هستند که عملیات سوخت را کامل انجام نمی‌دهند و به اصطلاح خام‌سوزی دارند. او در توضیح بیشتر می‌گوید: برای مثال خودرو‌های فرسوده بخش زیادی از سوخت را نمی‌سوزانند، بلکه آن را تبدیل به دود می‌کنند که همین موضوع هم باعث افزایش آلودگی هوا می‌شود. این کارشناس مسائل فنی خودرو عقیده دارد بسیاری از خودرو‌هایی که صفر هستند هم همین مشکل را دارند و بخشی از سوخت را نمی‌سوزانند، درحالی‌که یک خودرو با استاندارد‌های روز دنیا همین سوخت را به صورت کامل و صحیح می‌سوزاند و باعث آلودگی هوا نیز نمی‌شود. یکی دیگر از دلایلی که باعث می‌شود سوخت به صورت کامل فرآیند احتراق را طی نکند، آلودگی هواست، زیرا در شرایطی که اکسیژن هوا کم است، بنزین به درستی نمی‌سوزد، این درحالی است که هیچ‌کدام از مکمل‌های سوخت تاکنون ادعای خود مبنی بر کاهش آلودگی هوا را عملی نکرده‌اند.

چه خودرو‌هایی به اکتان بالاتر نیاز دارند؟
ساده‌ترین راه برای آگاهی از نیاز خودروی شما به این نوع بنزین‌ها، مراجعه به دفترچه راهنماست. اگر ضریب تراکم اشاره‌شده در دفترچه عددی بالاتر از ۱۰.۵ بود، خودرو به بنزین اکتان بالا نیاز دارد. اگر این عدد کمتر از ۱۰.۵ بود، استفاده از بنزین با اکتان بالا چیزی جز خرج اضافه نبوده و تاثیری روی عمر مفید پیشرانه نخواهد گذاشت. برخلاف باور عمومی، اکتان بالاتر قدرت را افزایش نمی‌دهد، بلکه زمان‌بندی پیشرانه را بهبود می‌بخشد. هرچند برای خودرو‌هایی که نیاز به سوخت با اکتان مناسب دارند، زمان مناسب اشتعال در سیلندر باعث عملکرد دقیق شده و در نتیجه افزایش نسبی شتاب و کاهش مصرف سوخت را در پی خواهد داشت، همچنین در افزایش طول عمر قطعات موتور تاثیر مستقیم خواهد داشت. خودرو‌های محدودی در بازار هستند که به معنای واقعی کلمه، به چنین سوختی برای بقای خود نیاز دارند. البته با پیشرفت تکنولوژی، روزبه‌روز بر تعداد این خودرو‌ها در خیابان‌های کشور افزوده می‌شود. بهترین گزینه پیش‌روی مالکان آنها، استفاده از بنزین سوپر موجود در جایگاه‌ها خواهد بود.